Có một điều mình luôn cảm thấy từ khi đến cái đất nước này, thành phố này, là cảm giác nuối tiếc thời gian, nuối tiếc cuộc sống. Cảm giác đó quay quắt, khó chịu, như khối ung thư cứ bám lấy cơ thể con người và dày vò họ bằng những cơn đau hết ngày này đến ngày khác, và ngày một lan ra, ngày một quay quắt, cùng cực. Khi thức dậy hàng ngày vào buổi sáng để đi làm, mình chỉ có hơn 10 phút để đi bộ từ cửa nhà đến ga. Đó là 10 phút mình muốn níu kéo từng giây một đến day dứt. Mình ghen tị với tất cả những người trông có vẻ không phải dùng cả 12 tiếng tiếp theo nhốt mình trong những toa tầu điện đi đến công ty, có di chuyển nhưng đơn giản chỉ là đi từ cái lồng sắt này sang cái lồng sắt khác, cả ngày chôn chân trong công ty trong khi cuộc sống bên ngoài kia hấp dẫn và thú vị đến nhường nào, khi bầu trời cao trong xanh và tha thiết ra sao, khi ánh mặt trời rực rỡ và sống động đến thế…Sau đó khi mặt trời đã tắt nắng, mọi vật trở lại trạng thái đáng ghét uể oải nhất thì mới xách cặp ra về, lên tàu điện, trở về nhà với sự tiếc nuối và chán ghét đến phát điên!
Không biết bao nhiêu lần mình đứng đó, sau khung cửa sổ bằng thép và kính, ngắm nhìn thành phố dưới chân mình nhộn nhịp và đáng mơ ước biết bao.
Những tòa nhà gọn gàng thẳng thớm với những ô cửa sổ đều chằn chặn, hơi nhàm chán nhưng hút mắt, xếp kề nhau trên con phố lát gạch sạch bong một cách kinh ngạc, nơi mình ao ước được thoát ra mà thoải mái thả bộ trên đó đến chết đi được. Trên đường là những hàng xe cộ đều đều chầm chậm nối đuôi nhau, phải rồi, không phải giờ tan tầm thì ai mà không yêu cái cảm giác chạy xe trên đường, để được thấy mình đang di chuyển, được thấy mình đang sống và tự do…Rồi mình nhận ra sao lại có nhiều xe đến vậy nhỉ? Xe tải cỡ nhỏ, xe taxi xanh, vàng cam, đen, vài chiếc xe hơi lướt qua. Họ thật hạnh phúc! Những người lái xe kia họ thật sung sướng khi nhìn cảnh vật bên trên kính chắn gió kia thay đổi từng phút từng giây một, được ném vào không gian với muôn vàn màu sắc, mùi vị, âm thanh đáng yêu biết chừng nào! Mình thèm muốn được là một trong số đó, mình khao khát thoát ra khỏi vị trí ngu ngốc mình đang đứng, công việc đau khổ đang ngày càng vắt kiệt tất cả sự tự tin, lòng nhiệt huyết và tình yêu cuộc sống của mình, mình muốn làm điều đó đến mức nếu trước mặt mình không phải là tấm kính dày hơn 5cm, chống gió và chống động đất trên tầng 18 cao tít, thì có lẽ mình đã lao xuống mất!
Vào những ngày đẹp trời, mình sẽ thấy mặt nước trên dòng sông đang chảy lững lờ phía xa xa kia sáng lấp loáng, nó phản chiếu ánh sáng mặt trời và những hàng cây, những tòa nhà hai bên bờ. Kể cả lúc trưa khi mặt trời đứng bóng, ánh sáng ấy rực rỡ nồng nhiệt và vui tươi, hay cả khi chiều muộn, dòng sông đổ màu tím nhạt, hay có lúc vàng cam, vàng nhạt dịu, tất cả đều tỏa ra một nguồn sống mãnh liệt, chói chang, hấp dẫn đến mức mình chỉ muốn bay đến và đắm mình trong đó, dù cho mình chẳng biết bơi, dù cho mình có thể bị choáng ngợp bởi sức mạnh của nước, dù cho mình sẽ chết đuối, thì đó cũng là cái chết ngọt ngào trong tự do. Có lúc mình đã nghĩ thế đấy!
Mình đã cố gắng quan sát các khoảng thời gian trong ngày với cuộc sống ngoài kia chỉ qua một ô cửa kính. Không đơn giản chỉ là nhìn ngắm mà là nghiến ngấu, bám víu vào nó như một sợi dây cuối cùng kết nối mình với thực tại hạnh phúc, còn những gì đang xảy ra trong tòa nhà này, với bản thân mình lúc này, chỉ là cơn ác mộng mà một lúc nào đó mình sẽ thoát ra được. Mình phải thoát ra! Thế nhưng càng ngắm nghía thế giới qua ô cửa nhỏ bé mình càng cảm thấy chỉ vậy thôi là chưa đủ, khao khát thoát ra trong mình ngày càng lớn, nó phản ứng mãnh liệt với cơ thể vô dụng của mình, khiến mình càng ngày càng căm ghét chính bản thân mình. Thế giới ngoài kia càng đẹp đẽ, càng đáng mong ước bao nhiêu thì mình càng thấy ghen tị bấy nhiêu, ghen tị với bà mẹ đẩy baby car đang thong dong dạo mát trên vỉa hè, ghen tị với những người lái taxi, khi họ chẳng có một cái office nào trói buộc mình vào đó, ghen tị với những người vô gia cư suốt ngày lang thang chẳng dừng chân lại bất cứ đâu, nhưng cũng chẳng có lý do gì họ phải ở một chỗ ngày này qua ngày khác cả… Như một loại ma túy tổng hợp xoa dịu cơn đau và nỗi buồn trong chốc lát, nhưng sau đó lại đem tất cả mọi buồn đau đó trở lại gần như ngay tức khắc, mình cứ buộc mình hàng ngày vài lần phải lặng người ngắm nhìn khung cửa sổ đó, buộc mình căm ghét bản thân mình, buộc mình hiểu tất cả những điều mình luôn chối bỏ khi đứng trước những người khác, có lẽ đây là cuộc đấu tranh nội tâm khủng khiếp nhất mà một con người có thể trải qua.
Nhưng thật ra, trong những khoảnh khắc đen tối mình đã chứng kiến ấy luôn có một điểm sáng.
Thật ra nói là đen tối, nhưng có lẽ màu đen không đến từ đôi mắt mà đến từ trí óc của mình. Người ta chỉ nhìn thấy những gì người ta muốn, hình như mình đã đọc ở đâu đó một điều tương tự như vậy. Mắt mình đã nhìn thấy đúng những điều mà sâu thẳm trong lòng mình mong muốn thấy đó thôi? Nhưng não mình thì hiểu đó là dấu hiệu của một sự khao khát trái với hiện thực, có thể đem lại nguy hiểm bằng cách này hay cách khác cho bản thân cái chủ thể bao bọc nó, nên đã làm cho những hình ảnh ấy nhuốm một màu đen tuyệt vọng đến mức không thể thở được. Khi mình nghĩ về khung cửa sổ, tất cả những gì hiện lên trong trí óc mình là một đốm sáng lấp lánh nhỏ nhoi, le lói, bao quanh là bốn bức tường đen ngòm, sự tương phản đến cùng cực khiến mình thấy nghèn nghẹn như có gì đó đang đè nặng ở ngực.
Nhưng cái mà mình muốn nói, cái điểm sáng trong bức tranh u ám ấy, là một đoàn tàu. Không chỉ là một đoàn tàu, rất nhiều đoàn tàu lần lượt đến rồi đi trên một mono-ray bắc dọc trên lòng sông. Những đoàn tàu ngắn, chắc chỉ khoảng 8-10 toa, với màu sắc tươi tắn, gần như xuất hiện ngay lập tức tất cả những lúc mình vừa đến và nhìn ra ngoài cửa sổ. Nhưng mỗi lần mình chỉ nhìn thấy một đoàn tàu chạy qua, chưa bao giờ mình đủ kiên nhẫn đứng lâu đến khi nhìn thấy đoàn tàu thứ hai. Đó chắc chắn là cảm giác khi nhìn thấy những ngôi sao băng vụt sáng trên bầu trời, hay cầu vồng giữa trưa nắng bất chợt hiện ra từ những tia nước bắn tung lên, nó xuất hiện vào lúc ta không hề chờ đợi, đem đến một cảm giác vừa thích thú vừa tiếc nuối, vừa mang theo hi vọng nhưng lại không hề day dứt. Đoàn tàu chở theo hi vọng từ từ tiến vào bức tranh lồng kính viền khung thép, rồi lại từ từ rời đi, đôi lúc cảnh ấy khiến mình muốn khóc.
Một lần mình đã ngồi trên chính đoàn tàu đó. Có thể mình đã từng đi nhiều lần trước đấy, nhưng chỉ duy nhất một lần mình thực sự nhận biết rõ ràng là chính đoàn tàu này, và đi trên đúng đường ray này, là đoàn tàu chở hi vọng le lói của mình chứ không phải bất kỳ nơi nào hay bất kỳ cái gì khác. Từ trong tàu nhìn ra, tất nhiên, không đau đớn như từ khung cửa sổ kia, và mình cũng nhìn thấy quá nhiều tòa nhà ở hai bên đường để phân biệt được đâu là nơi mình thường đứng lặng ngắm nhìn. Mình chợt nghĩ nó giống với khoảnh khắc những con tàu trên biển nhìn thấy ngọn hải đăng. Mình hiểu mình sẽ là con tàu, còn đoàn tàu kia lại là ngọn hải đăng, dù trạng thái di chuyển và đứng yên có thể trái nguợc nhau, nhưng mình biết và biết rất rõ, đâu là cái cô đơn và mất phương hướng còn đâu là điểm sáng hi vọng le lói trong bóng đêm
Mình đã định kết thúc câu chuyện một cách bất ngờ, xoay chuyển tình thế vào lúc bí hiểm nào đó, gây ngạc nhiên hoặc gợi ra một cái kết mở tràn đầy tự tin và hi vọng, như những quyển sách trong sáng và lạc quan nhất mà mình đã từng đọc. Nhưng hiện tại mình chưa thể tìm thấy lối thoát.
Hàng ngày mình vẫn phải làm công việc của những người thợ mỏ, ban ngày thì giấu mình vào những chỗ tối tăm không có ánh sáng, và chỉ chui ra khi màn đêm đã bao trùm, hàng ngày mình vẫn sẽ vừa say mê vừa căm ghét khung cảnh từ ô cửa sổ nhỏ bé lạc lõng kia, và mơ về một tương lai sáng sủa hơn cho mình.
Đúng vậy, nhưng ít ra mình sẽ không căm ghét bản thân nhiều như trước nữa, đơn giản bởi những người yêu cuộc sống, khao khát cuộc sống luôn luôn đáng được yêu thương trân trọng.